Özkan Sercan Vatansever İle Certified Sommelier Sınavına Dair İpuçları
Bugün, Somm Gastro blog sayfamızda Certified Sommelier sınavına dair önemli ipuçları paylaşmak üzere konuk yazarımız ve aynı zamanda SOMM DIGI üyesi olan Özkan Sercan Vatansever'le birlikteyiz. Vatansever, bu zorlu süreçte deneyimlerini, sınav aşamalarını ve başarıya giden yolda neye dikkat edilmesi gerektiğini bizimle paylaşıyor.
İşte Vatansever'in kaleminden Certified Sommelier sınavı hakkında bilinmesi gerekenler.
Ilk Adım: Kayıt Olma
Kursa kayıt olduğunuzda, "Sales and Service for the Wine Professional" adlı kitap, Court of Masters Sommelier kurumu tarafından adresinize gönderilir. Bu kitap, teori kısmında öğrenmeniz gereken tüm bilgileri içerir. Şarap yapım teknikleri derinlemesine incelenmez, ancak detaylı bir şekilde ele alınır. En önemli konular, bölgeler ve üzümlerdir.
Dünyanın önde gelen şarap bölgeleri, apelasyonlar ve üzümler detaylı bir şekilde anlatılır. Şarap üretiminde yükselişte olan Türkiye, Kıbrıs ve Slovenya gibi ülkeler de dahildir. Sınavda, Kıbrıs'ta üretilen St. John Commandaria şarabı hakkında bir soruyla karşılaştım, bu nedenle bu tür ülkeler ve şaraplarına bakmakta fayda var.
Kursun Yapısı ve Sınav Türü
Kurs üç gün sürer. İlk iki gün, Master Sommelierler tarafından yoğun bir eğitim verilir, günde 8 saatten fazla sürebilir. Bölgeler anlatılırken, ilgili şarap tadımları, şaraplar arasındaki farklar, üzümlerin nasıl ayırt edileceği ve hasatlar arasındaki farklar gösterilir. Kurs boyunca, sınavda çıkma olasılığı yüksek olan konular Masterlar tarafından belirtilir. Ancak bu, diğer konuların sınavda çıkmayacağı anlamına gelmez.
“Certified, gerçekten zorlu bir sınavdır ve kendinize tam olarak güvenmiyorsanız, başarısızlık durumunda moralinizi bozabilir.”
3. Gün; Sınav Günü
Üçüncü gün teori sınavıyla başlıyoruz. Introductory sınavından %75 ve üzeri alanlar, Certified teori sınavına davet edilir. Bu noktada seçim sizdedir; kendinizi hazır hissetmiyorsanız, Introductory sınavını geçmiş olsanız bile katılmanızı tavsiye etmiyorum. Certified, gerçekten zorlu bir sınavdır ve kendinize tam olarak güvenmiyorsanız, başarısızlık durumunda moralinizi bozabilir.
İlk Sınav ve Beklenmeyen Zorluklar: Introductory ve Certified Sınavları
Introductory teori sınavı tamamen test sorularından oluşur. Bu CMS'nin ilk seviyesi olmasına rağmen, sorular oldukça zorlu olabilir. Soruların çoğu, bölgeler ve bu bölgelerin şarapları hakkındadır. Bazı sorular ise, dağlar, nehirler, rüzgar akımları ve toprak tipleri gibi konuları içerir.
“Burgundy, Bordeaux, Champagne ve Port bölgeleri için son 20 yılın en önemli hasatlarının sorulduğu bölümler zorlayıcı olabilir.”
Certified sınavına geçtiğimizde, sorular daha detaylı ve beklenmedik olabilir. Soruların yaklaşık %40'ı, kısa yanıt sorularıdır. Örnek olarak, bölge-şarap eşleştirme, şarap-üzüm eşleştirme ve bölge-ülke eşleştirme gibi sorular bulunmaktadır.
Benim için en zorlu kısım, bölge ve ülke eşleştirme sorularıydı. Avustralya ve Yeni Zelanda'nın az bilinen bölgeleri, Amerika Birleşik Devletleri'nde ise California dışında kalan Washington ve Oregon gibi az bilinen bölgeler hakkında sorular vardı. Ayrıca, New York eyaletinde üretilen, Vitis Vinifera olmayan bağlar hakkında sorular soruldu.
Burgundy, Bordeaux, Champagne ve Port bölgeleri için son 20 yılın en önemli hasatlarının sorulduğu bölümler de vardı. Bu bölgelerin bazı hasatları birbirleriyle aynı olabilirken, bazıları farklı olduğu için karıştırma olasılığı yüksektir.
Kör Tadım Sınavı
Teori sınavının ardından, tadım sınavına geçiyoruz. Burada, bir beyaz ve bir kırmızı şarabın kör tadımı yapmanız istenir. CMS Deductive Tasting Grid kullanılarak yapılan bu kör tadımda, şarabın yapısal elementlerini belirli bir ızgaraya işaretleyerek ilerliyorsunuz. Burun ve damakta hissettiklerinizi kendi notlarınızla belirtiyorsunuz. Final Conclusion kısmında Variety, Region, Vintage ve Quality kısımlarını işaretledikten sonra, tek yapmanız gereken pratik sınavı beklemektir.
Pratik Sınav
Pratik sınavı, en stresli olduğum andı. Normalde her gün yaptığımız şarap servisi, misafir memnuniyeti ve misafirin sorularına yanıt verme görevlerine rağmen, karşınızda bir Master Sommelier oturduğunda stres seviyenizin ne kadar yükseleceğini tahmin etmek zor olabilir. Ben odadayken, yan masadaki diğer adayın şampanya servisinde tüm bardakları masaya dökmesi beni büyük bir stres altına sokmuştu. Zaten Fransız aksanlı MS Dimitri Mesnard'la uğraşırken, yan masayı görünce neredeyse kendimi kaybediyordum.
Pratik sınavında bir Role Play gerçekleşir. İlk olarak, bir şampanya servisi yapmanız istenir. Bir şişeyi eşit şekilde 8 köpüklü şarap kadehine servis etmeniz, daha sonra 3 kadehi önce hanımefendiye, ardından diğer erkeklere ve en sonunda masanın ev sahibine servis etmeniz gerekir. Burada en önemli nokta, saat yönünde hareket etmektir.
Şampanya servisinden sonra, size verilen yemek menüsü ile başlangıç, ana yemek ve tatlı için şarap eşleştirmeniz istenir. Eşleştirdiğiniz şarabın üreticisini, bölgesini, üzüm türünü ve hasat yılını belirtmeniz ve daha sonra nedenini açıklamanız gerekmektedir. Ben üç yemek için de eski dünya örnekleri verdim, ancak her seferinde bana yeni dünya alternatifleri soruldu. Burada, eski ve yeni dünya şaraplarına, üreticilere dahil ne kadar bilgi sahibi olduğunuzu anlamak istenir.
Daha sonra Master Sommelierler size kokteyller, tatlı şaraplar, digestifler ve bazı likörler hakkında sorular sorar. Bana sorulan sorulardan birkaçı, Daiquiri ve Manhattan kokteylleri, Chartreuse ve Calvados'un içeriği ve üretim bölgeleri ve bir fındık bazlı likör örneği vermeme yönelikti. Bana Amerika kıtasından bir tatlı şarap önerip öneremeyeceğim de soruldu.
Son olarak
Bu sınavlar, her birimizin farklı bilgi birikimini test etmek ve zorlamak için tasarlandı. Bu sınavları geçmek için teori, tadım ve pratik alanlarında belirli bir kapasiteye sahip olmamız gerekiyor. Bu sınavlara katılmak isteyen arkadaşlarıma önerim, kendinizi yönlendirebilecek mentorlar bulmanızdır. Eğer bu meslekte ilerlemek istiyorsanız, ne kadar çok fedakarlık yapacağınızı göz önünde bulundurmanız gerekiyor.
Sınavlara hazırlanırken yaklaşık 3 ay boyunca, iş dışında kitaplardan başımı kaldırmadım. Mümkün olduğunca çok şarap tadımı yapmaya çalıştım ve tadım yaparken verilen deductive method ile tadım yapmanın alışkanlık haline getirilmesinin son derece önemli olduğunu düşünüyorum.
Son olarak, Türk şarapçılığının birer elçisi olarak bizleri görüyorum ve Türk şarapçılığının dünyada tanınmasının hızla artması, öncelikle üreticilerimiz ve sonra bizler sayesindedir. Bu tür sınavlarda başarıyla Türk şarapçılığını temsil eden kişi sayısının artması bizim en büyük gurur kaynağımız olacaktır. İleride daha fazla Certified, daha fazla Advanced ve belki de sayın İsa Bal'dan sonra Alper'in ( Somm Gastro Kurucusu ) de yakında bu başarıya ulaşmasıyla birden çok Master Sommelier olması umuduyla.
Somm Gastro Görüşü
Sözlerine son verirken Özkan Sercan Vatansever, Sommeliyer olarak tutkusunu ve bu zorlu yolculuğa çıkmak isteyenlere önerilerini paylaşıyor. Kendini tamamen bu hedefe adamanın önemine dikkat çeken Vatansever, aynı zamanda Türk şarapçılığının gelişmesindeki rolünü de vurguluyor.
Ona göre, her bir sommelier, Türk şarapçılığının birer elçisi ve bu elçiler sayesinde Türk şarapçılığı dünya çapında tanınmaya devam ediyor. Bu süreçteki başarılar, sadece bireysel gelişim değil aynı zamanda ülkemizin şarap sektörünün gelişimine de katkı sağlıyor. Vatansever'in hedefi, gelecekte daha fazla Certified, daha fazla Advanced ve belki de İsa Bal'dan sonra birden çok Master Sommelier görmek.
Özkan Sercan Vatansever ile bu değerli bilgi ve deneyimleri paylaştığı için teşekkür ederiz. Bu zorlu yolda başarıya ulaşmayı hedefleyen tüm sommelier adaylarına başarılar dileriz.
“Bir sommelierin en büyük silahı, bilgisidir; ancak bilgiyi paylaşmak ise en büyük erdemidir”
Ek kaynaklar
Certified Theory sınavına hazırlanmak, detaylı ve titiz bir çalışma gerektirir. Bu süreci daha iyi anlamak ve nasıl sommelier olunur konusunda daha fazla bilgi almak için, buradaki blog yazımızı okuyabilirsiniz.
Yoğun ve zorlu bir sommelier eğitim sürecini merak ediyorsanız, Özkan'la yaptığımız röportajı okumanızı tavsiye ederiz. Onun kişisel deneyimlerini ve değerli bilgilerini bizimle paylaştığı bu röportaja buradan ulaşabilirsiniz.
